Terminologie wijzigingen in de Omgevingswet

Vanaf 1 januari 2024 gaat de nieuwe Omgevingswet in. Dat betekent ook dat er gedurende het komende jaar een aantal termen veranderen en er nieuwe wetten bij komen. Onderstaand kort uitgelegd wat de wisselingen zijn en wat dit in de praktijk betekent.

Omgevingswet

Per 1 januari 2024 gaat de Omgevingswet in. Deze nieuwe wet zorgt voor een samenhangende aanpak van de leefomgeving, ruimte voor lokaal maatwerk en betere en snellere besluitvorming. 

1. Eén Omgevingswet (in plaats van 26) die zorgt voor minder regels, meer samenhang en meer overzicht voor de samenwerkende partijen (zoals gemeenten, provincies, waterschappen, bevoegd gezagen).
2. Een digitaal Omgevingsloket waar alle regels van gemeenten, provincies en waterschappen, alle plannen en alle regels voor een locatie of gebied te vinden zijn.
3. 1 omgevingsvergunnning: er is één vergunning nodig voor een plan, ook als er meer overheden betrokken zijn bij dit plan. Binnen 8 weken na aanvraag volgt een toekenning of afwijzing (in plaats van 26 weken).

Meer ruimte voor eigen initiatief en regie; zodat er meer mogelijkheden zijn om als burger of bedrijf een plan uit te voeren. Het plan moet dan wel passen bij het omgevingsplan van de gemeente. Ook moet de initiatiefnemer de plannen voorleggen aan de direct betrokkenen.

Transitievisie Warmte (TVW) = Warmteprogramma

Een Transitievisie Warmte ga je nu tegenkomen als het Warmteprogramma. Dit is een beleidsdocument dat richting geeft aan de aanpak van het isoleren en aardgasvrij maken van de gebouwde omgeving in een gemeente. Hierin staat beschreven hoe en welke wijken een gemeente van het aardgas afhaalt. Minimaal elke 5 jaar moet dit warmteprogramma geactualiseerd worden.

Wijkuitvoeringsplan (WUP) = Uitvoeringsplan

Het Wijkuitvoeringsplan wordt vanaf nu een Uitvoeringsplan genoemd. Dit is een beleidsdocument waarin alle informatie staat die nodig is om tot een aardgasvrije wijk te komen. Dit is een vervolgstap na het opstellen van een Warmteprogramma. Inwoners, de gemeente en andere betrokken partijen kiezen in samenspraak (een) alternatieve warmtevoorziening(en). Het uitvoeringsplan geeft duidelijkheid en zekerheid aan betrokkenen over de overgang naar een duurzame warmtevoorziening.

Wet Gemeentelijke Instrumenten Warmtetransitie (WGIW)

Naar verwachting gaat deze wet per 1 juli 2024 in. Deze wet geeft gemeenten de kaders voor de uitvoering van de warmtetransitie. Denk aan de haalbaarheid en betaalbaarheid voor huishoudens en bedrijven en de samenleving als geheel. Met de bevoegdheid uit dit wetsvoorstel kunnen gemeenten duidelijkheid bieden over de planning. Dit wetsvoorstel is essentieel om de warmtetransitie ook daadwerkelijk te realiseren. 

Besluit Gemeentelijke Instrumenten Warmtetransitie (BGIW)

Met het ingaan van deze wet (verwacht per 1 juli 2024) verandert de regelgeving om de overgang naar duurzame warmte zo soepel mogelijk te laten verlopen. Er staat onder andere in welke eisen aan een Warmteprogramma gesteld worden. Ook wordt gezorgd dat in het omgevingsplan de datum wordt opgenomen waarop een wijk geen gebruik meer kan maken van het gasnet en op welk duurzaam alternatief wordt overgestapt. De aanwijsbevoegdheid is juridisch verankerd, zoals een redelijke termijn en betaalbaarheid.