Na het opstellen van de TransitieVisieWarmte ga je als gemeente door met een verdiepende stap in bijvoorbeeld een Wijkuitvoeringsplan. Staan er nog verschillende aardgasvrije oplossingen open en wil je graag bepalen welke oplossing het beste is? Dan is het uitvoeren van een buurtanalyse een goede stap. Tijdens deze workshop gaan we dieper in op het uitwerken van een buurtanalyse en ontdek je hoe je de verschillende oplossingen voor iedere wijk/buurt kunt doorrekenen met onze Warmtetool.

Meld je gratis aan

Met deze tool kun je inzichtelijk maken welke oplossing voor een specifieke buurt het beste is. We kijken hierbij naar de technische, financiële en duurzaamheid aspecten om een onderbouwde en navolgbare keuze te maken voor een warmte-oplossing in de buurt. Deze eerlijke vergelijking van duurzame warmte-oplossingen kun je vanuit verschillende perspectieven bekijken, denk aan maatschappelijk perspectief of vanuit gebouweigenaren/ bewoners. Ook biedt het inzicht in alle belangrijke kosten en klimaat aspecten.

Het programma

Tijdens deze workshop gaan we in op het nut van een buurtanalyse, namelijk: het komen tot een voorkeurs warmte-oplossing voor een specifieke buurt of wijk. We starten met een korte informatieve presentatie over de inhoud en het nut van een buurtanalyse en achtergrondinformatie over de Warmtetool.

Vervolgens ga je zelf aan de slag met het uitvoeren van een buurtanalyse. Met een groep mede deelnemers maak je keuzes over uitgangspunten en denk je na over belangrijke afwegingen. Met de resultaten hiervan maken we een eerste doorrekening in de Warmtetool en bepalen we de best passende warmte-oplossing in de voorbeeld buurt. Iedere groep gaat aan de slag met dezelfde voorbeeld wijk. De uitkomsten zullen we met elkaar delen. Zo inspireren en leren we van en met elkaar.

Kortom:

• Achtergrondinformatie: wat is het doel van een buurtanalyse met de Warmtetool?;
• Informatie over de werking van de Warmtetool en een kijkje onder de motorkap;
• Zelf aan de slag met een buurtanalyse;
• Afsluitende borrel met ruimte voor inhoudelijke discussie.

Zien we je dan? Meld je gratis aan!

Praktische informatie

Op dinsdag 17 oktober ben je vanaf 14:00 uur van harte welkom op Campus Werkspoor in Utrecht.  Hier gaan we om 14:15 uur actief met elkaar aan de slag en sluiten we rond 17:00 uur af met een borrel op ons kantoor in Houtwerk.

• Datum: 17 oktober
• Tijd: 14:00 uur – 17:00
• Locatie: Campus Werkspoor, Utrecht
• Investering: Gratis. Na aanmelding rekenen we op je aanwezigheid.

In het kort:

✔️ Dinsdag 17 oktober
✔️ Van 14:00 -17:00 uur
✔️ Campus Werkspoor in Utrecht
✔️ Gratis workshop. Na aanmelding rekenen we op je aanwezigheid.

Wij hebben voor jou onze favoriete podcast op het gebied van duurzaamheid op een rijtje gezet. Deze podcasts bieden een verfrissende kijk op duurzaamheid en laten zien hoe een bewuste levensstijl een positieve impact kan hebben.

Klimaattherapie
Stap in de wereld van Klimaattherapie, waar de complexiteit van klimaatverandering op een toegankelijke en ontspannen manier wordt besproken. Deze podcast gaat verder dan technische details en omvat gesprekken met wetenschappers, journalisten, psychologen en filosofen. Een bron van begrip voor een ingewikkeld onderwerp.

Bedrock Talks met Jelmer Mommers
Laat je inspireren door BEDROCK Talks, een podcastserie waarin Rosa en Lisanne boeiende dialogen voeren met experts over bewust en duurzaam leven. Ontdek het gesprek met Jelmer Mommers over klimaatverandering, waarbij ze vragen stellen zoals: Waar is het allemaal begonnen? Hoe serieus nemen we dit probleem? En nog belangrijker: Welke stappen kunnen we nemen?

Het groene hart
De podcast van growthinkers over duurzaamheid en klimaatverandering. Jelle Derckx gaat in deze podcast in gesprek met zijn gasten over hun gedachten en acties omtrent duurzaamheid. Persoonlijke gesprekken met onder andere Sophie Hilbrand (bewoner van het duurzame Schoon Schip in Amsterdam) en Freke van Nimwegen (mede-oprichter van InStock)

Over water en klimaat
Dit is een interessante podcast die zich focust op de waterhuishouding in Nederland ten tijde van klimaatverandering. Ontdek hoe Nederland zich voorbereidt op stijgende zeespiegels en hevige neerslag. Want wat gebeurt er als de zeespiegel verder stijgt en de dijken niet sterk genoeg meer zijn? Hoe blijft Nederland veilig? Is Nederland voorbereid op extreme neerslag?

De Klimaatkwestie
Laat je meenemen door De Klimaatkwestie, een podcast die met een positieve blik kijkt naar de grote uitdagingen zoals de klimaatcrisis en energiecrisis. Elke week wordt één vraag behandeld als onderdeel van het grotere plaatje: een planeet die weer een paar millennia meegaat, met mensen erop: hoe komen we daar?

De energiegasten
Verken de wereld van duurzame energie met De energiegasten. Deze podcast volgt de wereldwijde verschuiving naar duurzame energie op de voet en bespreekt de nieuwste innovaties samen met inspirerende gasten.

De gemeente Maashorst heeft als doel om vanuit de Transitievisie warmte (TVW) een succesvolle overgang te maken naar wijkuitvoering. Om deze overgang te realiseren, is het essentieel dat de gemeente een duidelijk beeld heeft van de benodigde uitvoeringsorganisatie, beschikbare middelen, actielijnen en doelstellingen, evenals een grondige analyse van de woningvoorraad.

De gemeente legt met behulp van De WarmtetransitieMakers een stevige basis voor de succesvolle uitvoering van het wijkuitvoeringsplan. Met elkaar brengen we de benodigde organisatie, middelen en doelstellingen helder in kaart. Zo is de gemeente beter in staat om de gewenste resultaten te bereiken en de woningvoorraad op een effectieve manier te analyseren.

Projectplanning

Het uitvoeringsprogramma is, zoals hierboven omschreven, in 5 blokken opgedeeld. Voorafgaand aan het project vormen we samen met de gemeentelijke opdrachtgever een projectteam en stellen we met dit team een projectplanning op. Gedurende het het project zijn de volgende onderzoeksmethoden gebruikt om de inhoud van de blokken te vormen:

Gedurende het project zijn de volgende 5 onderdelen doorlopen om tot het eindresultaat te komen:

1. Deskresearch van beschikbare stukken:
   Een grondig onderzoek is uitgevoerd waarbij relevante documenten en informatie zijn verzameld en geanalyseerd. Dit heeft als doel een solide basis te leggen voor het uitvoeringsprogramma.
2. BTU-analyse: Begrotingstool Uitvoeringsorganisatie
   Met onze Begrotingstool Uitvoeringsorganisatie hebben we een diepgaande analyse van de (toekomstig) beschikbare middelen uitgevoerd. Met inzichten uit de analyse is een voorlopige begroting opgesteld. De begroting ondersteunt o.a. de actielijnen, organisatiegroei en vervolgonderzoek. De Begrotingstool Uitvoeringsorganisatie is gratis te gebruiken op onze website: https://warmtetransitiemakers.nl/product/tools-en-trainingen/begrotingstool-uitvoeringsorganisaties/
3. Werksessies:
   Tijdens vier intensieve werksessies zijn de volgende aspecten behandeld: doelen van het uitvoeringsprogramma, begroting, actielijnen en de benodigde inzet van FTE (Fulltime Equivalent). Deze sessies hebben geleid tot duidelijke richtlijnen en een gestructureerd plan.
4. Stakeholdersanalyse en gesprekken:
   Een analyse van betrokken stakeholders is uitgevoerd, gevolgd door gesprekken met hen om inzicht te krijgen in hun behoeften, verwachtingen en belangen. Dit heeft geleid tot een plan dat rekening houdt met de verschillende belanghebbenden.
5. Analyse van de gebouw- en woningvoorraad inclusief kaarten:
   Een grondige analyse van de bestaande gebouwen en woningvoorraad is uitgevoerd, waarbij tevens kaarten zijn gebruikt om een visueel overzicht te krijgen. Deze analyse draagt bij aan een gefundeerd plan voor de ontwikkeling en verbetering van de woonomgeving.

Dankzij deze uitgebreide voorbereiding en nauwkeurige aanpak is het uitvoeringsprogramma solide en goed onderbouwd. Het is afgestemd op de behoeften van de gemeente Maashorst en biedt een duidelijke leidraad voor het succesvol uitvoeren van de geplande activiteiten.

Waardevolle uitkomst

Alle verzamelde informatie en analyses zijn succesvol verwerkt tot bruikbare output. Zo zijn de gegevens zijn gevisualiseerd in GIS-kaarten, die een helder overzicht bieden van de verschillende deelgebieden. Dit stelt de betrokkenen in staat om gemakkelijk ruimtelijke patronen en trends te herkennen.

Daarnaast is er een grondige verslaglegging opgesteld van alle gesprekken, zowel met interne als externe belanghebbenden. Deze verslagen bevatten waardevolle inzichten, meningen en suggesties van alle betrokken partijen.

Het uitvoeringsprogramma is samengevat in een overzichtelijke rapportage. Elk van de 5 blokken is hierin nauwkeurig uitgewerkt in afzonderlijke hoofdstukken, wat de leesbaarheid en toegankelijkheid ten goede komt. De gemeente Maashorst heeft deze goed ontvangen. Als meest waardevol worden de inzichten opgedaan gedurende het proces  gezien. Gevolgd door het opgeleverde programma, het bijbehorende rapport en het proces van betrekken van stakeholders en de werksessies.

In de gemeente Tiel zijn ze gestart met een technisch haalbaarheidsonderzoek naar een duurzaam warmtenet in Tiel-West. Ondertussen wil de gemeente ook de maatschappelijke haalbaarheid van een warmtenet onderzoeken. Wij zijn gevraagd om daarvoor een participatietraject op te zetten voor de 3 buurten Tiel-West, Bloemenbuurt en Burgemeesterswijk.

Het traject verder voormgeven

Na een uitgebreide buurtanalyse waarin we met veel stakeholders en sleutelfiguren in de wijk hebben gesproken en via De Luisterpaal met zo’n 700 bewoners, zijn we gestart met het uitnodigen van de buurtbewoners voor een buurtbrede bijeenkomst. Deze is via verschillende kanalen, zoals een uitnodigingsbrief, website, nieuwsbrief, filmpjes, (sociale) media, aangekondigd. 

Tijdens deze eerste bijeenkomst hebben we bewoners uitgelegd voor welke opgave we staan en wat daar allemaal bij komt kijken. Verder zijn ook alle stakeholders voorgesteld. 

Op basis van wat we gehoord hebben, hebben we het vervolg van het traject verder vormgegeven. Er bleek behoefte aan een thema-sessies die we ook georganiseerd hebben (over de verschillende technische mogelijkheden, over eigenaarschap en speciaal voor huurders). Ook hebben we een Warmtemarkt gehouden, waar mensen naar eigen behoefte en voorkennis informatie konden krijgen, maar ook rustig in gesprek konden.

Bij elke bijeenkomst hebben we zowel in de uitnodiging als tijdens de bijeenkomst een (digitale) peiling onder de bewoners gehouden. Dat gaf ons inzicht in de vragen en zorgen die er leven en de informatiebehoefte van de bewoners. Zo konden we daar goed op inspelen.

Bij elk contact hebben we bewoners gevraagd om aan te sluiten als meedenker en/of koploper. Meedenkers: Deze denken letterlijk mee met de gemeente hoe we dit traject samen zo goed mogelijk kunnen doorlopen. Koplopers: Dit zijn bewoners die hun woning al verduurzaamd hebben of daar op korte termijn mee willen starten. Beide groepen kunnen hun verhalen delen met hun buurtgenoten.

Intern hebben we een projectgroep opgezet met de betrokken stakeholders.

Gemeente klaar voor vervolg

Met de Luisterpaal, nieuwsbrieven en de uitnodigingen die bij iedere bijeenkomst huis aan huis bezorgd werden, de filmpjes en andere uitingen hebben we alle inwoners van de 3 buurten geïnformeerd. Alle inwoners zijn in de gelegenheid gesteld deze informatie tot zich te nemen en naar bijeenkomsten te komen. In de praktijk blijkt dat met name oudere bewoners ingaan op de uitnodigingen om naar informatiebijeenkomsten te komen of mee te denken met de gemeente. Dit betekent dat de bewoners die we gezien en gesproken hebben, geen representatieve afspiegeling van de wijk zijn en de uitkomsten van alle peilingen ook niet. 

Uit die peilingen en alle gesprekken die we gevoerd hebben, blijkt dat bewoners behoefte hebben aan concrete informatie (kosten, eigenaarschap, impact op de woning) over alle aardgasalternatieven. Die informatie hebben ze nodig om een keus te kunnen maken over wel of niet willen aansluiten op een warmtenet.

Er is een enthousiast groepje meedenkers en koplopers dat meedenkt over het bereiken van de rest van de buurtbewoners en een excursie naar een geslaagd warmtenetproject bij een andere gemeente gaat organiseren.

Gemeente Tiel en de betrokken stakeholders hebben elkaar goed leren kennen en staan goed georganiseerd klaar voor het vervolg.

In de Nationale Prestatieafspraken tussen het Rijk en woningcorporaties staat dat de sociale huurwoningen met energielabel E, F en G voor 2029 verbeterd moeten worden naar tenminste label D. In de gemeenteraad in Haarlem is een motie ingediend om te kijken of de verbetering van deze woningen al voor 2027 uitgevoerd kan worden.

De gemeente Haarlem wil met woningcorporaties afspraken maken over versnelling van de verduurzaming van corporatiewoningen met slechte energielabels. En daarbij ook inzicht in de financiële consequenties, de benodigde personeelsinzet en de risico’s voor uitvoering van de scenario’s.

Scenario’s bepalen om te onderzoeken

Met een werkgroep met de gemeente en de drie betrokken corporaties zijn scenario’s bepaald en vervolgens onderzocht:

1. Een deel van de woningen verbeteren naar label A en een deel naar label D. Alle woningen zijn in uiterlijk 2028 aangepakt.
2. Een deel van de woningen verbeteren naar label A en een deel naar label D. Alle woningen zijn in uiterlijk 2026 aangepakt.
3. Alle woningen verbeteren naar energielabel A in uiterlijk 2028.
4. Alle woningen verbeteren naar energielabel D in uiterlijk 2028.

De verschillende scenario’s zijn vervolgens uitgewerkt:

• maatregelen benodigd voor energielabel A en D; 
• Investeringen voor deze maatregelen;
• Energiekostenbesparingen en Organisatie
• Persooneelsinzet per scenario. 

Om de aanpak verder te concretiseren zijn samenwerkingskansen in kaart gebracht: gezamenlijk inkopen; meenemen van particuliere eigenaren.

Keuze voor scenario
Op basis van dit totaalpakket aan informatie zijn gemeente en woningcorporaties begeleid in het maken van een keuze: namelijk scenario 1. De belangrijkste conclusie is dat scenario 1, met een mix van verbetering van woningen naar energielabel A en D in uiterlijk 2028, het meest realistisch is. Versnelling is mogelijk door bij aanpak naar energielabel D één of twee extra maatregelen mee te nemen. 

Positieve uitkomst voor huurders

Met de gekozen aanpak worden woningen verbeterd naar een hoger niveau en dat is positief voor de huurders: lagere energiekosten en hogere kwaliteit van de woning. Een bijkomend voordeel is een positief beeld van huurders over de corporatie, waardoor het voor corporatiemedewerkers ook prettiger werken is.

Op basis van deze studie komt er een addendum op de prestatieafspraken tussen de gemeente en de corporaties, waar in de afspraken over het verbeteren van de woningen met energielabels E, F en G worden opgenomen. Ook gaan de corporaties gezamenlijke inkoop van maatregelen organiseren, en gaan de gemeente en corporaties een gezamenlijke aanpak opstellen voor verbetering van VvE’s en gespikkeld bezit bij eengezinswoningen.

Vandaag is het Dutch Overshoot Day. Als iedereen in de wereld zou leven zoals wij in Nederland doen, zou dit de dag zijn waarop Earth Overshoot Day zal plaatsvinden. Tussen 1 januari en 12 april zouden we dan net zoveel grondstoffen hebben gebruikt als de aarde in een heel jaar kan regenereren.

Earth Overshoot Day wordt georganiseerd en berekend door de internationale onderzoeksorganisatie Global Footprint Network. De onderzoekers kijken naar de ecologische voetafdruk van de bevolking. Die voetafdruk wordt bepaald door het verbruik aan grondstoffen – onder andere voor voeding, waterverbruik, brandstof, kleding en bouwmateriaal. Dit wordt afgezet tegen de capaciteit van de aarde om grondstoffen te regenereren en de CO2-uitstoot te verwerken.

Als iedereen zou leven zoals de gemiddelde Nederlander, zouden we 3,6 keer de Aarde nodig hebben. Als we alleen naar Nederland kijken, dan is de onbalans zelfs nog groter. We hebben 7,3x de biocapaciteit nodig van Nederland om aan onze vraag te kunnen voldoen.

Een van de kansen om Dutch Overshoot Day naar achter te schuiven is het fossielvrij maken van onze energiesystemen. Door gebruik te maken van duurzame warmtebronnen voor verwarming van huizen en gebouwen, spreken we namelijk geen natuurlijke reserves aan.

Bij De WarmteTransitieMakers zetten we ons dagelijks in voor de versnelling van de warmtetransitie in Nederland. En dragen op die manier bij aan het terugdringen van Dutch Overshoot Day!