Kan ik mijn huis verwarmen met een warmtepomp?
Je huis verwarmen zonder aardgas: dat kan duurzaam met een warmtepomp. Maar: welk type past bij mijn woning? Waar moet ik verder rekening mee houden? En hoe lang gaan ze eigenlijk mee?
In deze FAQ geven we antwoord op een aantal veelgestelde vragen over warmtepompen.
Voor je een warmtepomp kan installeren, moet je een aantal andere maatregelen nemen om je woning te verduurzamen. Omdat warmtepompen gebruik maken van een lage temperatuur is het heel belangrijk om je huis vergaand te isoleren en alle naden en kieren te dichten. Doe je dit niet, dan gaat er te veel warmte verloren en krijg je het niet goed warm in huis.
In een goed geïsoleerd huis heb je een ventilatiesysteem nodig, liefst met warmteterugwinning. Door de lage temperatuur kunnen bestaande radiatoren de warmte vaak niet voldoende door je huis verspreiden. Ze worden daarom meestal vervangen door wand- en/of vloerverwarming of speciale lage-temperatuurradiatoren. En tot slot moet je ruimte vrijmaken in een gangkast of andere kamer, in de tuin, op het balkon of op het dak. Een warmtepomp is namelijk groter dan een cv-ketel (afhankelijk van het type warmtepomp) en bestaat vaak uit een binnen- en buitengedeelte.
Een warmtepomp is een groot apparaat en neemt ongeveer evenveel ruimte in beslag als een hoge koelkast. Een warmtepomp is meestal groter dan een cv-ketel en heeft vaak een binnen- en buitengedeelte. Als je kiest voor een warmtepomp, is het nodig om ruimte te creëren in bijvoorbeeld de gangkast of op de plek van de huidige cv-ketel. Een luchtwarmtepomp heeft ook een buitengedeelte, hiervoor moet ruimte vrijgemaakt worden in de tuin, op het balkon of op het dak.
Bij de overgang naar een warmtepomp en inductie koken moet naar de stroomaansluiting gekeken worden. In Nederland is een 335A (ampère) stroomaansluiting aanzienlijk duurder dan een standaard 325A aansluiting. Soms kan voorkomen worden dat een duurdere netwerkaansluiting nodig is door een extra vermogensregeling, die het stroomverbruik meet en de warmtepomp of het fornuis bij gelijktijdig gebruik iets lager laat draaien. Goede isolatie helpt ook om met de standaardaansluiting het huis goed te verwarmen.
Dat hangt af van het type warmtepomp:
Je kunt voor een warmtepomp tussen de 1.300 en 3.400 euro subsidie krijgen via de ISDE-subsidie. Behalve voor de warmtepomp zijn er vaak kosten voor isolatie en het aanpassen van de radiatoren of aanleg van vloerverwarming.
Er zijn al goede, geteste technieken. In Nederland zijn al meer dan 700.000 warmtepompen in gebruik en zo’n 450.000 woningen zijn aangesloten op een warmtenet.
We hebben 30 jaar om aardgasvrij te worden. Dat klinkt lang, maar die tijd hebben we hard nodig. We hebben niet de luxe om niets te doen. Het aantal woningen en gebouwen dat aardgasvrij moet worden gemaakt is groot. Als we nu (met beschikbare subsidies) betaalbaar kunnen overstappen, dan verminderen we sneller de uitstoot van CO2.
Dit punt geldt vooral voor luchtwarmtepompen, met een buitengedeelte dat lijkt op een airco. Deze maakt geluid. De hoeveelheid geluid verschilt per warmtepomp, vergelijkbaar met het geluid van een koelkast en is soms iets luider, afhankelijk van hoe hard de warmtepomp op dat moment moet werken. De hoeveelheid geluid is ook afhankelijk van de grootte van het buitendeel. Alleen groter is juist zachter, niet harder. Er bestaan zogeheten “suskasten”, die om de warmtepomp heen worden gebouwd en het geluid dempen. In ieder geval is het belangrijk het buitendeel van de warmtepomp zo te plaatsen dat jezelf en je buren er geen last van hebben. Vanaf 1 april 2021 zijn er ook strengere geluidseisen voor warmtepompen.
De voorbeelden in koude landen als Zweden, Noorwegen, Duitsland en Zwitserland laten zien dat een warmtepomp ook bij lage temperaturen warmte in de woning kan brengen. Wel is het rendement bij lage temperatuur een stuk lager. De warmtepomp verbruikt dus meer stroom als het koud is. Je woning goed isoleren is daarom extra belangrijk. Het buitengedeelte van de warmtepomp heeft een ontdooifunctie, tegen bevriezen.
Warmtepompen gebruiken elektriciteit en halen warmte uit de buitenlucht, de bodem of uit het water. Ze produceren daarmee warm water dat gebruikt wordt voor het verwarmen van een woning en het warme water uit de kraan. Wanneer een warmtepomp alleen maar duurzame elektriciteit gebruikt (zoals van zon en wind) dan komt er totaal geen CO2 vrij bij het verwarmen van je woning. Op dit moment wordt er in Nederland ook nog stroom geproduceerd uit fossiele brandstoffen, dus op dit moment is er nog CO2-uitstoot door het gebruik van stroom.
Maar, ten opzichte van een normale cv-ketel bespaar je met een warmtepomp nu al gemiddeld 30% en in 2030 al 85% CO2. In 2030 is de besparing hoger omdat er dan veel meer groene stroom wordt geproduceerd in Nederland door bijvoorbeeld windmolens op zee en zonnepanelen op daken. Wanneer je een warmtepomp combineert met eigen zonnepanelen op het dak kan je ook nu al een volledig CO2-neutrale woning maken!
Een luchtwarmtepomp gaat zo’n 15 jaar mee, net als een cv-ketel. Van een bodemwarmtepomp kan de installatie in huis zo’n 20 jaar meegaan, het gedeelte dat in de grond zit nog langer.
Wanneer er in een wijk veel zonnepanelen, oplaadpunten voor elektrische auto’s en/of warmtepompen bij komen, kan het zijn dat het huidige elektriciteitsnet de groeiende vraag niet meer aankan. Daarom is de netbeheerder (Stedin) nauw betrokken bij de plannen van de Transitievisie warmte in de gemeente en later ook bij de uitvoeringsplannen per buurt. De netbeheerder zal het elektriciteitsnet verzwaren wanneer dat nodig is. Dit gaat de komende jaren een belangrijke taak worden.
Op dit moment is een deel van de stroom in Nederland uit duurzame bronnen, maar ook een deel nog uit fossiele brandstoffen. De verwachting is dat het aandeel groene stroom hard gaat stijgen de komende jaren zodat in 2050 alle stroom uit duurzame bronnen zoals wind en zonne-energie komt.
Ik kom graag met je in contact.