Aquathermie
in Hoornes (Katwijk)
De gemeente Katwijk heeft de voorkeur uitgesproken om eigenaar te worden van het toekomstig warmtenet in de wijk Hoornes. Het beheer en de levering van warmte besteden zij dan uit aan een marktpartij. Dat is het resultaat van een advies aan het College van B&W door De WarmteTransitieMakers en Greenvis.
In 2019 is de wijk Hoornes gekozen als één van de 27 Proeftuinen Aardgasvrije wijken. Dat betekent dat in de eerste fase circa 500 woningen worden aangesloten op een warmtenet. Deze woningen verschillen in bouwjaar, energielabel en eigenaarschap.
Hoornes Aardgasvrij is een proeflocatie voor toepassing van aquathermie. Dat betekent dat met de Rijn als bron voor het warmtenet ervaringen worden opgedaan voor grootschalige inzet van thermische energie uit oppervlaktewater (TEO).
Hierbij wordt in de zomer warmte uit de Rijn gehaald met een warmtewisselaar en opgeslagen in een warmte-koudeopslag (WKO). Deze warmte kan in de winter worden gebruikt voor verwarming en warm tapwater. Een warmtepomp zorgt ervoor dat de warmte op een voldoende hoge temperatuur aan gebouwen wordt geleverd.
Samen met Greenvis begeleiden De WarmteTransitieMakers de gemeente in het traject van ideevorming tot en met aanbesteding. Dat betekent dat we verantwoordelijk zijn voor het ontwerp van het warmtenet, een businesscase, communicatie en participatie met bewoners, aanbestedingsadvies en de keuze over eigenaarschap.
De gemeente kijkt nu welke rol zij moeten aannemen om de aanleg van het warmtenet verder te kunnen uitwerken. Haar voorkeur gaat uit naar (juridisch) eigenaarschap, waarbij zij beheer en levering van warmte uitbesteedt. In deze sturende rol kiest de gemeente ervoor om het economisch eigendom van het warmtenet aan een ervaren marktpartij te gunnen.
De selectie van een marktpartij kan plaatsvinden via een aanbesteding, waarin de gemeente kijkt naar scherpe tarieven en omgang met bewoners. De gemeente kan zo de haalbaarheid, betaalbaarheid, betrouwbaarheid en de mate van duurzaamheid als eis meegeven in deze aanbesteding. De marktpartij is integraal verantwoordelijk voor investeringen, onderhoud en goede prestaties van de warmteketen.
Het gunnen van economisch eigendom is eigenlijk het maken van goede afspraken met de marktpartij. Na afloop van de exploitatieperiode kan de gemeente ervoor kiezen om de afspraken te verlengen, een nieuwe aanbesteding met nieuwe voorwaarden te starten of een eigen gemeentelijk energiebedrijf op te richten. Zo houdt de gemeente de regie en blijft er ruimte voor de wensen van bewoners. Een vooruitstrevende constructie.
In de wijk hebben we met een digitale enquête en coronaproof wandelingen een start gemaakt met bewonersparticipatie. Hieruit blijkt dat de warmtetransitie voor de meeste bewoners niet vanzelfsprekend is. Maar tijdens de wandeling merkten we dat met aandacht en inhoud de meningen worden bijgesteld. Verder zijn bewoners te bewegen als er een voordeel te behalen is; zo hebben een grote groep “koplopers” zich aangemeld. Er wordt nu aan een vervolgplan voor participatie gewerkt.
Bij de eerste marktconsultatie waren marktpartijen te spreken over de flexibele ontwerpstrategie en over het werken met concessie. Het projectteam bespreekt het bijgestelde plan in de tweede marktconsultatie, wat de opmaat vormt naar de aanbesteding. De gemeenteraad beslist na de zomer over de voorgestelde sturende rol. Daarmee maken zij ook een keuze of de projectgroep met die richting verder kan in het uitwerken van de plannen. De Raad besluit in november 2020 of het plan om een warmtenet aan te leggen in Hoornes daadwerkelijk wordt uitgevoerd.
Dit project is een samenwerking van gemeente Katwijk, Hoogheemraadschap van Rijnland, Stichting Dunavie en Greenvis.
Ik bel je graag voor een oriënterend gesprek.
