Gebouwenaanpak KetelhuisWG Amsterdam
Het Wilhelmina Gasthuisterrein is een oud ziekenhuisterrein dat in de jaren ’80 is herontwikkeld. Er staan diverse oude – deels monumentale – gebouwen met woningen, bedrijven en ateliers, en daartussen nieuwbouw met woningen. Corporatie Stadgenoot bezit het merendeel van de woningen.
Een aantal mensen uit de wijk heeft het plan opgevat om zelf een duurzaam en aardgasvrij alternatief voor hun buurt te gaan ontwikkelen. De bewoners van de wijk hadden geen zin om te wachten op het plan van de gemeente voor het aardgasvrij maken van hun wijk, maar wilden zelf met een alternatief komen.
De bewoners hebben een energiecoöperatie opgericht en uitgangspunten geformuleerd: lokale duurzame warmte, betaalbaar, samen met buurtbewoners. Met hulp van gemeentelijke subsidie is een haalbaarheidsstudie gedaan naar de technische mogelijkheden. Eind 2020 is gekozen voor het verder ontwikkelen van een middentemperatuur warmtenet op basis van aquathermie uit het Jacob van Lennepkanaal, met buurtwarmtepompen en seizoensopslag in WKO’s. Hiervoor is een PAW subsidie aangevraagd, én gekregen.
De Warmtetransitiemakers hebben de ‘gebouwaanpak’ opgezet en als projectleider een team adviseurs aangestuurd. Dit team onderzocht wat er moet gebeuren aan alle gebouwen zodat het comfortabel blijft met het 70 graden warmtenet. Voor de benodigde maatregelen zijn ook kosten geraamd net als de eventueel te behalen energiebesparing bij isolatiemaatregelen.
Deze adviezen worden aan de gebouweigenaren overhandigd en bewoners worden op ‘gebouwbijeenkomsten’ uitvoerig geïnformeerd. De adviezen worden in begrijpelijke taal in bewonersboekjes en gebouwfolders opgeschreven.
We voerden tevens het gesprek met de woningcorporatie over hun rol in de bijeenkomsten, en over de benodigde vervolgstappen in de gebouwen met huurwoningen en de gemengde VVE’s. Ook adviseerden we de energiecoöperatie bij de gesprekken met de grotere bedrijfsgebouw-eigenaren. Waar nodig worden ook VvE’s geadviseerd over strategische keuzes in onderhoud en vervanging, in relatie tot het op handen zijnde warmtenet. In de fase na de informatieronde via gebouwbijeenkomsten zal verder gewerkt worden aan advisering rond de technische opties voor inpassing van het warmtenet in de gebouwen en in de openbare ruimte. Daarnaast adviseren we over de voorbereiding en het betrekken van bewoners bij de besluitvorming rond gebouwmaatregelen.
Met de gebouwaanpak zijn eigenaren op de hoogte van de noodzakelijke voorwaarden om een gebouw geschikt te maken voor het aansluiten van woningen op het warmtenet. Er is inzicht in de kosten en mogelijke besparingen en welke vervolgstappen nodig zijn om tot realisatie te komen.
Ik neem graag contact met je op
Masterclass “Van Transitivisie Warmte naar Wijkuitvoeringsplan”
Elke gemeente stelt uiterlijk dit jaar haar Transitievisie Warmte vast. De vervolgstap is om, voor de wijken die voor 2030 gepland staan, een wijkuitvoeringsplan op te stellen. Hierin staat de keuze voor één of meerdere duurzame warmteoplossingen centraal. Maar hoe, en met wie, zet je deze stappen?
Op woensdag 30 juni van 10.00 tot 11.30 uur nemen Michiel van der Vight, Ewald Slingerland en Simon Schoonen je mee in dit proces en bespreken o.a.:
Wil je deze masterclass niet missen? Meld je dan aan via onderstaand formulier:
Ik bel je graag voor een oriënterend gesprek.
Pedagogenbuurt
Zeist
De gemeente Zeist onderzoekt verschillende technische mogelijkheden om de stad aardgasvrij te maken. Buurtinitiatieven worden daarbij een belangrijke rol toe gekend. Door burgers in een vroeg stadium bij het proces te betrekken en mee te laten beslissen over de oplossingen, worden plannen eerder gedragen. De Pedagogenbuurt heeft zo’n buurtinitiatief, dat is gevormd door drie bewoners.
Op verzoek van dit initiatief hebben De WarmteTransitieMakers een verkenningstraject ontworpen. Daarin wordt samen met de bewoners onderzocht wat een goede warmtestrategie voor de 200 bestaande woningen van de Pedagogenbuurt is.
De WarmteTransitieMakers sturen er allereerst op aan dat alle betrokken partijen om tafel zitten. Het doel is daarbij om de sociale, technische en financiële randvoorwaarden te achterhalen. Dit wordt gedaan door een stakeholderbijeenkomst met de initiatiefnemers, de gemeente, Stedin en Mijn Groene Huis te organiseren. Daarnaast heeft een eerste bewonersbijeenkomst plaatsgevonden die erop richtte bewoners te informeren en te enthousiasmeren. Tevens is er na deze bijeenkomst een enquête afgenomen, om te peilen hoe bewoners tegenover het starten van een collectief verkenningstraject. Het merendeel van de bewoners die deelnamen aan de enquête gaven aan positief aan te kijken tegen het eerdergenoemde verkenningstraject, daarbij wilde zelfs een relatief groot aandeel actief betrokken worden in de processen.
De WarmteTransitieMakers gaan nu het traject starten aan de hand van het Smart Energy Cities-concept. Hierin wordt een breed scala aan mogelijke warmteoplossingen gepresenteerd, die aan de hand van de bestaande situatie en mogelijke kansen vanuit de wijk het meest voor de hand liggend lijken.
Samen met de klankbordgroep en de werkgroep stellen wij een gedragen routekaart op. De tot dan toe behaalde resultaten worden tussentijds gepresenteerd op algemene bewonersavonden, om zo ook feedback op te halen.
Het resultaat is een routekaart met concrete afspraken, gedragen door initiatiefnemers, de buurt, professionele stakeholders en de gemeente.
“De aanpak is een mooie kapstok, maar de kwaliteit zit echt in de verbinding met bewoners en stakeholders. De WarmteTransitieMakers gaan deze verbinding aan”.
– Mila Verdonk
Projectmanager klimaat en energie
Gemeente Zeist
Aardgasvrij Huizen:
Stad & Lande en Bovenweg
De gemeente Huizen neemt concrete stappen om een aardgasvrije gemeente te worden. Tezamen met de WarmteTransitieMakers is de gemeente gestart met een wijkaanpak naar aardgasvrij. Hiervoor zijn de wijken Stad & lande en de Bovenweg aangewezen.
De gemeente Huizen streeft ernaar dat deze wijken mee kunnen doen met de volgende ronde van het BZK-traject “Proeftuin wijken”, omdat dit mogelijkheden biedt om de eerste onrendabele top voor bewoners weg te nemen. Daarvoor moeten in 2019 concrete kansen en strategieën worden vastgesteld.
Het is dus van belang dat betrekkelijk snel een strategie voor beide wijken wordt bepaald. Omdat de mogelijke strategie sterk afhangt van kansen om bijvoorbeeld woningen van de woningbouwcorporaties en van wijkbewoners aardgasvrij (of aardgasvrij-ready) te maken, is het lastig om het gehele traject vooraf op activiteitenniveau uit te stippelen. Daarom zet Michiel van der Vight in op het Smart Energy Cities model.
“Het is een feest om te werken met de burgers van de gemeente Huizen, waar de betrokkenheid zo groot is dat de zaal soms letterlijk te klein is.”
Michiel van der Vight, projectleider
Dit houdt in dat de WarmteTransitieMakers flexibel omgaan met het tempo waarin het traject wordt doorlopen met bewoners en andere lokaal betrokken partijen. Om een uiteindelijke routekaart op te stellen die gedragen is door bewoners en andere partijen zetten de WarmteTransitieMakers in op een wijkanalyse, die wordt getoetst in klankbordgroepen. Zo kan er gekeken wat de meest geschikte warmteoplossing voor deze wijk is.
Om aanspraak te kunnen maken op de financiering van het BZK-traject is het van belang dat er een plan van aanpak voor de wijk opgesteld kan worden, dat inspeelt op de natuurlijke momenten en kansen van de wijk. Dit plan van aanpak wordt ontwikkeld in een werkgroep met bewoners en met andere stakeholders. Het uiteindelijke resultaat is een routekaart voor Stad & Lande en de Bovenweg naar aardgasvrij.
Ik bel je graag voor een oriënterend gesprek.
Bouwbegeleiding
De Hilversumse Meent
De WarmteTransitieMakers Michiel van der Vight, Mischa Jansen en Laura van de Kar dragen bij aan de ontwikkeling van verduurzamingspakketten waarmee bewoners in de Hilversumse Meent aan de slag kunnen om hun woning aardgasvrij te maken.
De werkgroep Hilversumse Meent Aardgasvrij zoekt een manier om op termijn alle wijkbewoners te verleiden van het aardgas af te gaan. In de eerste fase van dit project ondersteunen we twee doelgroepen: een kopgroep en een groep verhuizers/verbouwers. De kopgroep bestaat uit ambitieuze inwoners die hun woning al bijna helemaal van het aardgas af willen halen. Verhuizers/verbouwers zijn bewoners die een deel van hun woning aanzienlijk willen verbouwen.
De WarmteTransitieMakers Michiel van der Vight en Mischa Jansen helpen bij de ontwikkeling van verschillende arrangementen gericht op het verduurzamen van woningen. We gaan samen met bewoners aan de slag aan de hand van het Smart Energy Cities-model.
In deze eerste fase verkennen we in welke arrangementenpakketten haalbaar zijn (denk hierbij aan pakketten voor technische, juridische en financiële stappen). De eerste fase van dit project (2018-2020) dient als leerproces waarin wordt geëxperimenteerd op wijkniveau en moet zorgen voor goede beslissingen aan de kant van de bewoners. De WarmteTransitieMakers ondersteunt bewoners om tot goede beslissingen te kunnen komen en zorgt dat marktpartijen effectief betrokken worden in dit proces.
Het resultaat van dit traject zijn concrete bouwplannen voor individuele woningen of groepen woningen. Bewoners hebben inzicht in het maatregelenpakket en de kosten om hun woning aardgasvrij te maken en zijn in contact gekomen met marktpartijen voor uitvoering hiervan.
Ik bel je graag voor een oriënterend gesprek.
Expeditie Warmte
Utrecht
Expeditie Warmte
Utrecht
In de Utrechtse wijk Tolsteeg/Oud-Hoograven staan woningen met zeer diverse energielabels. Hoe kom je dan samen met bewoners tot een aardgasvrije oplossing die op buurtniveau werkt?
In november zijn we in het kader van Expeditie Warmte door de bewoners uitgekozen. Samen met hen en professionals van VHGM, Itho Daalderop en Duinwijck zochten we naar duurzame warmte in hun eigen omgeving.
De afgelopen tijd hebben we hard gewerkt om onze bevindingen om te zetten in een conceptplan voor o.a. zeggenschap, techniek en draagvlak. Komende donderdag wordt dit plan gepresenteerd. Dan wordt duidelijk of het plan nog een stap verder gebracht mag worden.
In onderstaande video van de Gemeente Utrecht vertelt Michiel van der Vight samen met bewoner Jochem Rutters en professional Paul Zwetsloot (VHGM) over onze uitdagingen en aanpak om te komen tot een aardgasvrije oplossing op buurtniveau.
Een fantastisch traject en heel inspirerend om de warmtetransitie op deze manier van onderaf te mogen vormgeven.
Ik bel je graag voor een oriënterend gesprek.